Dit maakt bow architecten bijzonder...

Corona is geen lachertje, zoveel is duidelijk. Op veel vlakken worden we getest – en hoe sneller de beproeving stopt, hoe liever uiteraard. Onze gezondheidszorg wordt getest, voor mensen in eenzaamheid is corona een helse beproeving, en ga zo maar door. Voor bow architecten had corona gelukkig geen allesbepalende impact. Onze projecten konden blijven lopen, ons team breidde uit en na de eerste test in maart, konden we ook eind oktober vlot schakelen naar afstandswerk.

Samen met de klimaatcrisis is de coronacrisis een brandversneller voor trends die al gestart waren. Daar schreef ik reeds een insight over. Denk aan aandacht voor duurzame en vormen van mobiliteit en zorg, winkels, scholen en ontspanning dichtbij. Met een academisch woord: de kernverdichting vindt nu echt ingang. Ook al zoemt het al sinds 1996. Nu lijkt het plots wel onomkeerbaar: we gaan naar verkeersluwe kernen, op mensenmaat, met vlotte verbindingen en veel diensten zoals onderwijs, zorg, winkels en ontspanning. Dat moedig ik alleen maar aan. Die levenskwaliteit dichtbij, dat heeft de coronacrisis extra naar boven laten komen.

Elk bureau moet de ambitie hebben het verschil te maken. Bij ons is dat vanzelfsprekend onze expertise in het herbestemmen van (grote) gebouwen en sites, maar zeker ook methodologisch willen we ons onderscheiden. Vanaf de start van bow architecten maken we van alle projecten BIM-twins, digitale 3D-kopieën van het echte gebouw. Dat is een inspanning die loont, zowel op korte als lange termijn, en zeker bij herbestemmen. Het grote verschil maken we door onze totaalbenadering en het scenariodenken. Wij leggen de gigantische puzzel met tal van parameters. Het ganse proces leidt tot een succesvolle en duurzame herbestemming. Onze bril daarvoor is veel ruimer dan ontwerpen alleen, we zorgen ook dat samen met het financiële plaatje ook het maatschappelijke rendement klopt en dat het gebouw perfect matcht met de nieuwe gebruikers en de bestaande omgeving.

Op vlak van herbestemmen willen we in België en de ons omringende landen toonaangevend worden en blijven. Onze kijk op de rol van architecten, die veel breder denken dan alleen ontwerpend, vindt meer en meer ingang. Natuurlijk willen we aan de kop blijven lopen en onze expertise op vlak van herbestemmen uitbreiden. Daarom zullen we de komende jaren verder inzetten op de uitbreiding van een netwerk van gelijkgestemde bow-ers.

De kernverdichting zal nog hoger op de agenda komen. Over een paar jaar kunnen we ons niet meer voorstellen dat we discussiëren over 30 of 50 km per uur in de bebouwde kom. Herbestemmen van gebouwen en locaties komt zo ook boven het prioriteitenlijstje, net als hergebruik van materialen. Als de uitdagingen van de coronacrisis zijn gaan liggen, zullen ook de klimaatuitdagingen meer aandacht krijgen. Hoe stoten we in de bouwsector minder CO2 uit? Onder andere door minder nieuw beton te maken en minder materialen over lange afstanden te vervoeren. Die benadering van ruimte, gebouwen en materialen, weg van afbreken en nieuw bouwen, zal aandacht krijgen. Of nog: meer circulair, minder lineair.

Maar ook de rol van de architect zal verder veranderen. Hij zal minder en minder in een hokje moeten werken, maar net zijn kennis als hefboom inzetten. Samenwerken met veel andere disciplines, om zo in de breedte tot de best mogelijke totaaloplossing te komen.

De programmatie van een project is enorm belangrijk. Eens die puzzel gelegd – en klopt – vloeit de rest daaruit voort. Om het met een boutade te zeggen: een gebouw krijgt pas echt z’n nieuwe bestemming, als de gebruiker bekend is. Voor de architect betekent dat: hij moet zelf aan de bak, niet ontwerpen zonder dat de gebruiker eenduidig bepaald is – of beter: de verschillende gebruikers. De architect mag niet wachten, maar moet zelf de puzzel mee leggen. Die evolutie is ook ingezet, noem het de verbreding van het architectenberoep, weg van het voor mij veel te nauwe ontwerpen en nog nauwere tekenen.